“Thunderheart” (1992.) – najbolji film Vala Kilmera

U bogatoj i raznolikoj filmografiji Vala Kilmera, ispunjenoj ulogama koje su postale ikone pop kulture, od ledenog Icemana u “Top Gunu” (1986.) preko karizmatičnog Jima Morrisona u “The Doors” (1991.), jedan film stoji kao tihi, ali moćni testament njegovog glumačkog umijeća – “Thunderheart” (1992.) Michaela Apteda. Ovaj neo-vestern triler nije samo tehnički besprijekorno ostvarenje, već i duboko slojevita drama koja je Kilmeru pružila platformu za njegovu najsuptilniju, najkompleksniju i, u krajnjoj liniji, najbolju ulogu. Kilmer glumi Raya Levoija, mladog i ambicioznog agenta FBI-a koji, zbog svog parcijalnog indijanskog porijekla, biva poslat u rezervat u Južnoj Dakoti u istragu teškog ubojstva. Levoi na početku filma predstavlja sve ono od čega se distancirao: on je asimilirani profesionalac, čovjek zakona koji se slijepo drži pravila i sa prijezirom gleda na svoje korijene, koje jedva i poznaje. Upravo ta početna arogancija i otuđenost čine njegovu kasniju transformaciju toliko uvjerljivom i potresnom da je čak i svog partnera, velikog Sama Sheparda, pretvorio u prosječnog, sporednog lika.

“Thunderheart” je kruna Kilmerove karijere i to zbog načina na koji suvereno prikazuje unutrašnju borbu svog lika. Dok se u “Legendarnom Tombstoneu” (1993.) ili “Vrućini” (1995.) njegov talent ogleda u eksplozivnoj karizmi i intenzitetu sa svakim pojavljivanjem pred kamerom, u “Thunderheartu” Kilmer demonstrira majstorstvo kontrolirane i postepene promjene. Njegov Levoi prolazi put od arogantnog autsajdera do čovjeka koji se suočava s vlastitim identitetom, duhovnošću i nasljeđem. Kroz seriju vizija i interakcija sa lokalnim šerifom (izvanredni Graham Greene) i plemenskim starješinom, Levoi počinje preispitivati sve u što je vjerovao – svoju misiju, vladu za koju radi i, najvažnije, samog sebe. Kilmerova gluma je ovde lišena svakog manirizma; on unutrašnji sukob dočarava pogledom, oklijevanjem i tihom ranjivošću. Film je transformacija iz agenta koji situaciju promatra isključivo kroz prizmu zakona u čovjeka koji počinje razumjevati dublju i duhovnu istinu.

Ovakvi filmovi su školski primjer kako se glavna uloga ne može promatrati odvojeno od samog filma, koji je i danas nepravedno zaboravljeni klasik. Režija Michaela Apteda (“Gorile u magli” (1988.) i “Nell” (1994.)), koji je istovremeno snimio i dokumentarac “Incident at Oglala” o istim događajima, daje filmu dubinu, autentičnost i težinu. Vizualnom dojmu i te kako puno doprinosi maestralna fotografija Rogera Deakinsa, koji pejzaže Južne Dakote pretvara u još jedan lik u priči, istovremeno prekrasan i surov. U takvom okruženju, Kilmerova nijansirana gluma postaje srce filma koje kuca u ritmu sukoba predkolumbovskih vjerovanja i suvremene nepravde. Dok su druge uloge Valu Kilmeru donijele slavu i status zvjezde, uloga Raya Levoija dala mu je priliku da pokaže dubinu za koju su mnogi znali da je ima, ali kao da nije bilo scenarija koji bi mu omogućio da je demonstrira. “Thunderheart” je prototipni triler devededesetih s fokusom na društvo i njegove anomalije, ali i film o povratku sebi, a Kilmerova gluma je duša tog putovanja i vrhunac njegove karijere.

Autor: Marko Mihalinec

Pod utjecajem kave, ironije i mitologije!